Những tác phẩm điện ảnh lớn với gốc rễ văn học

2013 đã chứng kiến sự xuất hiện của một số lượng lớn phim chuyển thể từ tác phẩm văn học, với đủ thể loại.

Danh sách các tác giả thuộc nhiều dòng văn học khác nhau có tác phẩm được dựng phim kéo dài tưởng không thể đếm hết, từ các bô lão như J.R.R. Tolkien (phim The Hobbit: The Desolation of Smaug), L. Frank Baum (Oz the Great and Powerful), F. Scott Fitzgerald (The Great Gatsby) cho đến Stephen King (Carrie), Orson Scott Card (Ender's Game), Martin Sixsmith (Philomena), Nicholas Sparks (Safe Haven), Cormac McCathy (Child of God), Max Brooks (World War Z).

Ngoài ra còn có những gương mặt chuyên viết cho lứa tuổi mới lớn như Stephenie Meyer (The Host), Suzanne Collins (The Hunger Games: Catching Fire), Cassandra Clare (The Mortal Instruments: City of Bones), Kami Garcia - Magaret Stohl (Beautiful Creatures), Rick Riordan (Percy Jackson: Sea of Monsters).

Đặc biệt, riêng trong Top 10 phim ăn khách nhất năm 2013, có tới 3 bộ phim được chuyển thể từ tác phẩm văn học.

The Great Gatsby gây nhiều tranh cãi, nhưng vẫn sinh lời

Tiểu thuyết lớn cho ra phim lớn

Nằm trong nhóm này phải kể đến ba bộ phim Oz the Great and Powerful, The Great Gatsby và The Hobbit: The Desolation of Smaug. Đây đều là các dự án đình đám trong năm 2013, không chỉ riêng về mặt kinh phí sản xuất mà còn về doanh thu lẫn những tranh cãi.

Nếu như Oz the Great and Powerful lấy cảm hứng từ tiểu thuyết Oz của nhà văn L. Frank Baum thì đối với những ai yêu thích dòng văn học thần thoại/ kỳ ảo đều biết The Hobbit: The Desolation of Smaug, vốn được dựa trên tác phẩm The Hobbit của tác giả người Anh J.R.R. Tolkien. Kinh phí của cả hai bộ phim đều rơi vào tầm 215 - 225 triệu USD.

Với trường hợp của The Great Gatsby, tuy số vốn bỏ ra không bằng nhưng đây lại là dự án tiêu tốn nhiều giấy mực nhất trong mùa phim Hè. Không ít người tỏ ra đặc biệt yêu thích phiên bản chuyển thể này, nhưng cũng rất nhiều khán giả chê bai phim của Laz Luhrmann. Dù thế nào đi chăng nữa, The Great Gatsby đã kiếm về khoản lợi nhuận kếch xù lên tới 144,8 triệu USD cho hãng phát hành Warner Bros. Cả 3 dự án trên đều có tên trong trong Top 20 tác phẩm ăn khách nhất tại thị trường Bắc Mỹ năm 2013.

Philomena, bộ phim chuyển thể từ tiểu thuyết cỡ vừa đã gây chú ý trong năm qua

Tiểu thuyết " vẫn có phim gây chú ý

Về tầm vóc, tuy World War Z: An Oral Story of the Zombie War (tác giả Max Brooks) chưa thể sánh bằng ba tác phẩm văn học lớn Oz, The Great Gatsby hay The Hobbit nhưng cũng thuộc hàng nổi tiếng. Sách đã thu hút sự chú ý lớn trở lại sau khi nó được chuyển thể thành phiên bản điện ảnh World War Z, trong dự án làm phim với kinh phí sản xuất cao ngất ngưởng 190 triệu USD. Thắng lợi của bộ phim trên toàn cầu đã khiến cho các nhà sản xuất lẫn Brad Pitt quyết định làm tiếp tập 2.

Không thuộc thể loại phim lớn, tác phẩm được hợp tác giữa ba nước Anh, Pháp, Mỹ là Philomena lại để lại ấn tượng sâu sắc cho người xem nhờ chất lượng nội dung tuyệt vời. Bộ phim do đạo diễn Stephen Frears thực hiện vốn dựa trên cuốn tiểu thuyết The Lost Child of Philomena Lee của nhà văn Martin Sixsmith. Phiên bản điện ảnh được giới phê bình đánh giá rất cao, đặc biệt là diễn xuất của nữ diễn viên kỳ cựu Judi Dench. Hiện Philomena đang được 3 đề cử giải Quả cầu vàng.

Tương tự với trường hợp của Philomena là Labor Day của đạo diễn Jason Reitman. Tuy nhiên bộ phim mới chỉ được chiếu hạn chế tại một số rạp vào hôm 27/12 vừa qua. Phải đến cuối tháng 1/2014, Labor Day mới ra mắt chính thức.

Cũng lấy đề tài về Zombie như World War Z, nhưng Warm Bodies không hề khốc liệt, đáng sợ chút nào. Thay vào đó, bộ phim lại thuộc thể loại tình cảm hài rất khác lạ. Warm Bodies dựa chuyển thể từ tiểu thuyết cùng tên và đạt thành công về mặt lợi nhuận (gấp đôi kinh phí đầu tư) tại thị trường nội địa.

Ngoài ra còn một số phim chuyển thể khác như The Congress, Carrie, Devil's Knot, How Do I Live Now nhưng không mấy ấn tượng hoặc ít người biết tới, để rồi sớm rơi vào quên lãng.

Bên cạnh những bộ phim chuyển thể từ tiểu thuyết văn học, năm 2013 còn chứng kiện sự ra mắt của hàng loạt tác phẩm dựa trên hồi ký, tự truyện cá nhân đáng chú ý, gồm 12 Years a Slave, The Wolf of Wall Street, Inside Llewyn Davis…

Phim cho lứa tuổi mới lớn liên tục "xịt"

Trừ trường hợp The Hunger Games: Catching Fire (Đấu trường sinh tử: Bắt lửa) là ngoại lệ duy nhất, tất cả những tác phẩm điện ảnh được chuyển thể từ tiểu thuyết dành cho lứa tuổi mới lớn trong năm 2013 đều gặp thất bại thảm hại về mặt nội dung lẫn doanh thu phòng vé.

Việc loạt phim Twilight (Chạng vạng - dựa trên bộ bốn cuốn tiểu thuyết cùng tên của nữ nhà văn Stephenie Meyer) tạo nên bước đột phá không tưởng trong vài năm trước chính là nguồn động lực cho hàng loạt hãng phim nhẩy vào việc chuyển thể lên màn ảnh rộng các tiểu thuyết dành cho lứa tuổi teen và tuổi mới lớn.

Đáng tiếc không phải bộ phim nào cũng thành công (ít nhất là về mặt thương mại) như Twilight hay 2 tập The Hunger Games. Từ The Host (của chính Stephenie Meyer), The Mortal Instruments: City of Bones cho tới Beautiful Creatures, Percy Jackson: Sea of Monsters đều yếu kém về chất lượng nội dung. Tại thị trường Bắc Mỹ, chúng còn chẳng thu hồi nổi vốn chứ chưa nói đến sinh lãi.

Có thể nói, năm 2013 là năm thất bát của dòng phim "mới lớn" này.

Hoàng Phương
Thể thao & Văn hóa