Cho tới nay, Lucky Luke vẫn là một trong các bộ truyện tranh nổi tiếng nhất trong làng truyện tranh tiếng Pháp (bande dessinée), đã đạt tới con số phát hành 270 triệu bản, với 32 ngôn ngữ trên thế giới. Đây là một kỷ lục mà chưa bộ truyện tranh cao bồi nào khác của Âu Mỹ từng đạt được.
Lucky Luke, chàng cao bồi nghèo, đơn độc và luôn “rong ruổi trên đường dài xa quê hương”, là nhân vật chính trong bộ truyện tranh Lucky Luke. Chàng cũng cực kỳ nổi tiếng với danh hiệu “người bắn nhanh hơn cái bóng của mình”. Chú ngựa trắng Jolly Jumper, bạn đồng hành của chàng, cũng được phong danh hiệu “chú ngựa chạy nhanh hơn cái bóng của minh”. Bên cạnh Tứ quái Dalton nổi tiếng hung dữ và ngốc nhất miền Viễn Tây Hoa Kỳ, chú cún Ran Tan Plan - “con chó ngốc hơn cái bóng của mình” cũng được bạn đọc khắp thế giới yêu mến.
Bộ truyện tranh Lucky Luke do họa sĩ người Bỉ Morris (tên thật là Maurice de Bévère) sáng tác từ năm 1946, được in lần lượt trên các tạp chí truyện tranh Spirou, Pilote,… trước khi được phát hành dưới dạng bộ truyện tranh.
Bộ truyện tranh này thành công rực rỡ trong khoảng thời gian 1957-1977, với sự tham gia viết kịch bản của tác giả René Goscinny.
Rong ruổi khắp miền Viễn Tây và thường xuyên nhất là tại Texas, nghề chính của Lucky Luke là cao bồi (chăn dắt các đàn bò). Thỉnh thoảng, chàng cũng nhận làm người dẫn đường cho vài đoàn lữ hành, làm cảnh sát trưởng (hay thị trưởng) tạm thời, làm phái viên đặc biệt của Chính phủ và Quốc hội Hoa Kỳ, và kể cả vẫn phải thường xuyên truy lùng tứ quái Dalton luôn vượt ngục, để lại đưa chúng trở về trại giam,…
Khác với những nhân vật cao bồi trong phim ảnh và trong những truyện tranh cao bồi khác, Lucky Luke tuy sử dụng súng điêu luyện như một nghệ sĩ song không bạ gì cũng bắn, cũng không dùng súng để bắn hạ ai. Luôn bảo vệ kẻ yếu, luôn đứng về phía lẽ phải và phục vụ công lý, Lucky Luke giải quyết những mâu thuẫn với lòng can đảm, óc thông minh và cả sự… may mắn, thay vì ỷ lại vào khẩu sáu phát của mình.
Và đặc biệt, khác với những truyện tranh cao bồi khác chỉ quanh quẩn những chuyện bắn nhau, tầm thù và trả thù,… vặt vãnh, bộ truyện tranh Lucky Luke chính là một “cửa ngỏ” để bạn đọc tiếp cận lịch sử khai phá miền Viễn Tây Hoa Kỳ hồi cuối thế kỷ XIX - đầu thế kỷ XX.
Qua nhiều cuộc phiêu lưu nổi tiếng của Lucky Luke, với cốt truyện khéo hư cấu song bám sát các sự kiện tiêu biểu trong lịch sử Hoa Kỳ thời khai phá miền Viễn Tây, bạn đọc sẽ chứng kiến và dõi theo những sự kiện lịch sử quan trọng (như khám phá các mỏ dầu hoả, nối liền các tuyến đường sắt Đông-Tây của Hoa Kỳ, triển khai mạng bưu chính và mạng điện tín tới Viễn Tây,…), và gặp gỡ hầu hết các chân dung miền Viễn Tây, như Calamity Jane, ông toà Roy Bean, cảnh sát trưởng Wyatt Earp, Billy The Kid, Jese James, băng Dalton, “bà trùm” Belle Starr,…
Hai cái tên Morris – Goscinny ký trên từng bộ truyện Lucky Luke của giai đoạn vàng son ấy quả thật là sự bảo chứng cho giá trị hài hước và giàu tính nhân văn của bộ Lucky Luke.
Lucky Luke luôn trẻ mãi…
Vì vậy, khi tác giả René Goscinny mất vào năm 1977, không chỉ bộ truyện tranh Astérix người Gaulois (do ông Goscinny tạo ra và viết kịch bản xuyên suốt cho tới khi mất) bị sụt giảm chất lượng và uy tín, mà cả bộ Lucky Luke cũng chịu ảnh hưởng tương tự.
Ở thời Hậu Goscinny (sau năm 1977, bắt đầu từ tập Lucky Luke thứ 47 – Kho báu của Tứ quái Dalton), hoạ sĩ Morris cũng có được một số kịch bản tốt từ vài tác giả giỏi nghề như Lo Hartog Van Banda, hay De Groot, Léturgie,… Tuy vậy, dần dần không chỉ kịch bản có lúc khá, có khi kém, mà cả nét vẽ của tác giả Morris cũng “khô kiệt” khi ông bước vào tuổi “thất thập cổ lai hy”, khiến bạn đọc trung thành và hâm mộ của Lucky Luke bị ám ảnh với viễn cảnh… Hậu Morris: Liệu khi nhà hoạ sĩ – cha đẻ của Lucky Luke – “đi gặp anh bạn chí cốt Goscinny”, chàng cao bồi Lucky Luke sẽ thật sự cô đơn, thậm chí… biến mất, (như bộ truyện tranh Tintin đã dừng lại khi tác giả Hergé qua đời)?
May mắn sao, sự lựa chọn từ tác giả Morris khi còn sống, cùng các đại diện bản quyền bộ Lucky Luke, đã cho kết quả rất tốt khi kịp thời trao quyền sáng tác “Những cuộc phiêu lưu của Lucky Luke, sau Morris” cho hoạ sĩ Achdé, cùng tác giả kịch bản Laurent Gerra, về sau thu hút cả một số tác giả có nghề hơn, như Daniel Pennac và Tonino Benacquista. Nhờ vậy, thế hệ tác giả đời sau đã mang lại sự tiếp nối, và đặc biệt là sinh khí mới cho bộ Lucky Luke: bối cảnh câu chuyện thay đổi (và phức tạp hơn, hợp… thời đại hơn), nét vẽ trung thành song linh hoạt hơn so với nét Morris giai đoạn cuối.
Tác giả Morris mất năm 2001 ở thủ đô Bruxelles của Bỉ, thọ 78 tuổi.
Ba năm sau, vào năm 2004, tập La belle province – bộ truyện Lucky Luke đầu tiên thời Hậu Morris ra mắt. Tới nay, đã có bốn tập truyện Lucky Luke thời Hậu Morris được phát hành, với số lượng từ 470.000 bản cho tới 650.000 bản/Tập.
Đặc biệt, Tập truyện Lucky Luke chống Pinkerton - tập thứ tư thời Hậu Morris, khi ra mắt vào giữa tháng 10 năm 2010 còn vượt lên chiếm ngôi đầu trong danh sách Mười cuốn sách bán chạy nhất tại Pháp (tiểu thuyết nổi tiếng Đêm đầu tiên - La Première Nuit của tác giả Marc Lévy đã bị đẩy xuống vị trí thứ hai).
Có thể nói: bạn đọc hâm mộ khắp thế giới ngày nay đã yên tâm và cùng vui với chàng Lucky Luke trẻ mãi, và đầy sức sống ở thế kỷ XXI.
Quả thật sức sống mới của Lucky Luke đã ngày càng dạt dào hơn, đa dạng hơn, nếu kể cả kho kịch bản phim hoạt hình lên tới con số hàng trăm. Còn hoạ sĩ chuyên vẽ Lucky Luke thì không chỉ có Achdé rất trung thành với nét vẽ của tác giả Morris, mà còn có vài trăm hoạ sĩ hoạt hình ngày càng lên tay nghề.
Và kho báu các sản phẩm Lucky Luke không ngừng phát triển:
· 100 Tập Lucky Luke:
- 72 Tập của các tác giả Morris (hoạ sĩ kiêm tác giả kịch bản), Morris – Gocinny, Morris và một số tác giả kịch bản khác, thuộc các nhà xuất bản (NXB) Dupuis, Dargaud, Lucky Productions, và Lucky Comics.
- 04 Tập “Những cuộc phiêu lưu của Lucky Luke, sau Morris“, với nét vẽ của hoạ sĩ Achdé (NXB Lucky Comics, xuất bản vào các năm 2004, 2006, 2008, 2010).
- 24 Tập ngoại truyện và sách, từ điển về Lucky Luke, gồm 13 tập ở NXB Hachette, 05 tập ở NXB Fleurus, 06 tập ở các NXB khác nhau (chưa kể các album vẽ nhái Lucky Luke, được sự đồng ý và ủng hộ của hoạ sĩ Morris).
· 18 Tập Ran Tan Plan:
Đây là bộ truyện tranh “phát sinh”, tách ra từ bộ Lucky Luke, dành riêng cho nhân vật dễ thương Ran Tan Plan - chú chó ngốc hơn cái bóng của mình, thuộc các NXB Dargaud, Lucky Productions, Lucky Comics.
Đặc biệt, chàng cao bồi Lucky Luke còn đi vào cuộc sống của trẻ em và các gia đình tại châu Âu qua nhiều tác phẩm điện ảnh - truyền hình:
- 104 phim hoạt hình ngắn, chiếu trên các kênh truyền hình (thuộc ba sê-ri hoạt hình thực hiện vào các năm 1981, 1991 và 2001);
- 04 phim hoạt hình dài, chiếu ở các rạp (mới nhất là phim Tous à l’Ouest, công chiếu vào cuối năm 2007);
- 03 phim Lucky Luke do người đóng (phim Lucky Luke mới nhất do đạo diễn James Huth thực hiện, với Jean Dujardin vào vai chàng cao bồi nghèo, đơn độc, công chiếu hồi tháng 10/2010).
Lucky Luke “tái xuất giang hồ” ở Việt Nam với chất lượng chọn lọc, hướng tới đông đảo bạn đọc
Ngày nay, một số công viên văn hoá, công viên giải trí ở một số nước châu Âu (Bỉ, Pháp, Tây Ban Nha, Thổ Nhĩ Kỳ) đã dựng tượng Lucky Luke, và cả tượng Jolly Jumper, tượng anh em Dalton và chú cún Ran Tan Plan,…
“Tinh thần Lucky Luke” được nhiều thế hệ bạn đọc tiếp thu và khẳng định: những khái niệm về bạo lực, hung tàn, giết chóc… hoàn toàn bị loại bỏ; và biết nhìn mọi việc qua khía cạnh trào lộng kiểu… Lucky Luke, để lòng thanh thản, lạc quan và vững tin vào cuộc sống.
Đặc biệt, câu thành ngữ “Nhanh hơn cái bóng của mình” (bắt nguồn từ danh hiệu của Lucky Luke) ngày nay đã trở thành câu cửa miệng quen thuộc trong đời sống xã hội và báo chí, văn chương ở nhiều nước châu Âu.
Tại Việt Nam, lần đầu tiên bộ truyện tranh Lucky Luke đã ra mắt bạn đọc với gần 80 tập, qua hai năm 1998-1999, do NXB Trẻ mua bản quyền và phát hành.
Nay, sau 13 năm 2 tháng vắng bóng, chàng cao bồi Lucky Luke lại “tái xuất giang hồ” ở Việt Nam do Công ty Văn hóa Sáng tạo Trí Việt – First News mua bản quyền và phát hành trên cả nước.
Thời gian tạm chia tay ấy càng dài, đông đảo bạn đọc trung thành và hâm mộ Lucky Luke càng thường xuyên nhắc nhở và trông đợi vào sự “tái xuất giang hồ” lần này, nhất là với dòng máu mới, sinh khí mới của bộ Lucky Luke ở thế kỷ XXI.
Công ty Văn hóa Sáng tạo Trí Việt – First News mong muốn đáp ứng thật sâu sắc nhu cầu ấy của bạn đọc, qua việc chọn lọc thật kỹ những tập truyện Lucky Luke xuất sắc nhất, đã xuất bản xưa nay trên thế giới, để lần lượt giới thiệu với bạn đọc.
Thêm nữa, tiếp thu thành công và kinh nghiệm từ NXB Trẻ khi trước, nay bộ truyện tranh Lucky Luke do First News xuất bản không chỉ có ngay Câu lạc bộ Lucky Luke từ số đầu tiên, mà còn có cả website Lucky Luke Fan Club đồng hành ngay từ đầu, nhằm tạo thêm không gian tương tác, giao lưu và… sáng tác trực tuyến, mở rộng với tất cả bạn đọc hâm mộ Lucky Luke trên khắp miền đất nước.
Thông tin về bộ “LUCKY LUKE”
Biên Dịch: Thu Hoa - First News
Dày: 48 trang – khổ: 20,5cm x 28,5cm
