Sơ lược về tác phẩm
Truyện được viết với nhiều tuyến nhân vật (tuy mỗi người vẫn mang đậm dấu nét cá nhân), hòa quyện vào nhau trên cái nền thảm khốc, dũ dội của một góc nhỏ Trung Hoa.
Tất cả những mâu thuẫn ngấm ngầm thai nghén, rồi một cuộc bạo động của nông dân 5 huyện thuộc Ngân Thành đã diễn ra vào tháng 12 năm 1927. Hơn 3.800 người nông dân bị bắn chết, 57 Đảng viên bị chém bêu đầu cho đến lúc thành 57 bộ xương sọ. Tháng 12 năm 1951, 108 người bị hành hình tại đại hội trấn áp phản cách mạng. Trên cái nền bi thảm những cuộc giết chóc liên miên như trò đùa của lịch sử ấy, những kiếp người vẫn phải sống, đau thương và bi kịch.
Biết bao thăng trầm trong đời sống qua nhiều thế hệ con người nơi chốn xưa ấy. Những mâu thuẫn của hai gia đình họ Lý và họ Bạch, những cuộc tử biệt sinh ly đầy chua xót nơi Bạch Thủy khách, Cửu Tư Đường, Vườn Trúc. Bạch Thụy Đức có người vợ hơn sáu tuổi là Dương Phượng Nghi không sinh được con trai cố gắng tìm mọi cách đưa em họ Liễu Quỳnh Cư về cho chồng. Nhưng rồi khi thấy cuộc ái ân của hai người thì không chịu nổi, cùng cởi bỏ quần áo, lên giường khiến cả ba cùng ê chề nhục nhã. Kế tiếp là những cái chết bí ẩn, bi thảm trong gia đình họ Bạch.
Ba chị em nhà họ Lý: Lý Tử Hận, Lý Tử Vân, Lý Nãi Nhi mồ côi cha mẹ từ sớm, cùng bước chân vào con đường số phận chông gai. Lý Tử Hận hủy hoại dung nhan mỹ miều để giữ nhà, trở thành bà Sáu Hận hoạt động cách mạng bí mật. Rồi đến một ngày đi vớt chồng và cháu dưới cây cầu “tẩy não” của cuộc đại cách mạng văn hoá. Lý Tử Vân xinh đẹp với những mối tình gây xôn xao khắp chốn xưa. Từng yêu chàng phóng viên Phụng Ngô, nhưng lại say đắm, rồi kết hôn với viên tướng uy danh Dương Sở Hùng. Phụng Ngô thất tình mà tự vẫn, còn Dương Sở Hùng bị bắn chết về sau.
Lý Nãi Nhi dứt tình với Bạch Thu Vân, người con gái của dòng họ oán cừu để đi tìm lý tưởng, nhưng rồi cả sự sống và cái chết đều bi đát. Thu Vân, đóa hoa của Vườn Trúc, tự vẫn bằng thuốc ngủ để khỏi phải chứng kiến thêm cảnh gia đình tan nát. Diên An, con gái họ, chịu lấy một anh chăn cừu bần cố nông bẩn thỉu để được bảo toàn tính mạng…
Giống như một vở bi kịch cổ điển, hầu hết các nhân vật đều chết với nhiều cách khác nhau. Nhưng dù sao, con đường đến cái đó, họ vẫn cố hết mình, giãy giụa tìm một lối đi.
Nhận định
"Một trong những cuốn sách đáng kinh ngạc nhất về Trung Quốc mà tôi từng đọc - một Bác sỹ Zhivago của Trung Hoa. Văn phong đẹp đẽ, trang nhã, các nhân vật vừa buồn đau xé lòng vừa hân hoan trong những chiến công và sầu muộn.Với Trung Quốc, đây là một thế kỷ của sự đổi thay và thảm họa. Nhưng đồng thời đó cũng là một thời đại mà tinh thần của con người chiến thắng nghịch cảnh tàn khốc. Chốn xưa đã viết về những điều đó một cách vô cùng chân thực."
- Lisa See, tác giả của On Gold Mountain
"Một giọng nói đầy ấn tượng trong văn học Trung Quốc. Lý Nhuệ đã viết một tiểu thuyết vừa tuyệt vọng vừa nâng đỡ tâm hồn - tuyệt vọng bởi nước Trung Quốc của ông dường như chìm đắm trong cái vòng luẩn quẩn của sự tự hủy hoại, nhưng nâng đỡ khi ông đã viết thật hay với sự chân thực tuyệt đối về mảnh đất quê hương mình."
- Orville Sheli, tác giả của Mandate Of Heaven
