Đông ngày đầu, vắng ngày sau
Trong ngày khai mạc (26/3), công viên Lưu Hữu Phước (Q.Ninh Kiều, TP. Cần Thơ) đã đón đông đảo độc giả đến tham quan mua sắm. Những khu sách giảm giá (mức giảm từ 30% đến 50%) luôn tấp nập bạn đọc. Phần lớn độc giả đến với hội sách trong độ tuổi học sinh - sinh viên. Khu trưng bày tư liệu, hình ảnh khẳng định chủ quyền biển đảo Việt Nam cũng có sức hút đặc biệt đối với người dân Tây Đô. Nhiều đơn vị tham gia đã lấy đó làm tín hiệu mừng cho một khởi đầu đáng mong đợi. Sở TT-TT TP. Cần Thơ cũng đã hỗ trợ tối đa bằng việc cho giữ xe miễn phí, khuyến khích người dân và vận động học sinh-sinh viên đến hội sách mỗi ngày.
Tuy nhiên, mọi thứ gần như chỉ tập trung trong ngày khai mạc. Đến ngày thứ hai, doanh thu thống kê nhanh từ nhiều đơn vị đã giảm. Một đơn vị cho biết, nếu so với Hội sách mùa xuân đang diễn ra tại Hà Nội, doanh thu ngày thứ hai của đơn vị tại Hội sách Cần Thơ chỉ bằng 1/10. Thời tiết nắng gắt cũng là một trở ngại lớn, công viên Lưu Hữu Phước rất ít cây xanh nên tầm trưa là hội sách vắng tanh.
Các buổi giao lưu, tọa đàm cũng chỉ có thể diễn ra vào các buổi tối. Điều đáng nói không phải buổi nào cũng có được lượng độc giả tham dự cần thiết hoặc có những vấn đề chỉ phù hợp tọa đàm trong phòng hội thảo, vượt xa sự quan tâm của độc giả đồng bằng.
Không phủ nhận nỗ lực, nhiệt tình của các đơn vị làm sách và những thành công bước đầu của Hội sách TP. Cần Thơ, nhưng nhận định chung của những người trong giới làm sách là hội sách khu vực đồng bằng sông Cửu Long lần này chưa có được những điểm nhấn thu hút độc giả. TP. Cần Thơ vốn đã có những nhà sách hiện đại: Fahasa, Phương Nam Books…
Vậy nên cuộc “đổ bộ” của các đơn vị làm sách tại công viên Lưu Hữu Phước có thể tạo thành hội chợ sách tập trung thu hút cùng lúc một lượng lớn độc giả nhưng chưa thật sự phát huy được hết giá trị đúng nghĩa như một “hợp điểm văn hóa tôn vinh giá trị sách” như Hội sách TP.HCM đã từng.
Phần lớn độc giả tập trung ở khu vực sách giảm giá 30-50% - Ảnh: Tiểu Quyên
Nhận diện thị phần
Ông Nguyễn Minh Nhựt - Giám đốc NXB Trẻ nhìn nhận ở góc độ tích cực: “Hội sách TP. Cần Thơ lần này đã để lại nhiều kinh nghiệm quý cho các đơn vị làm sách; nhận diện được đối tượng bạn đọc, đánh giá được sức mua cũng như nhìn thấy được thể loại sách nào sẽ thu hút độc giả đồng bằng sông Cửu Long”. Ông Cao Xuân Sơn - Giám đốc chi nhánh NXB Kim Đồng tại TP.HCM cũng bày tỏ, những cuộc giao lưu, tọa đàm trong hội sách lần sau cần phải có thông báo thường xuyên; cần có bản chỉ dẫn cũng như phát những thông tin, chương trình cần thiết cho độc giả tham dự.
Hầu hết các đơn vị tham gia hội sách TP. Cần Thơ lần này đều vì sự nhiệt tình, thử nghiệm cho lần đầu tiên. “Nếu nghĩ đến doanh thu, có lẽ không đơn vị nào tham gia. Nếu tính cả chi phí đi lại, vận chuyển, gian hàng, nhân viên… thì doanh thu một ngày của hội sách không đủ chi trả. Chấp nhận lỗ để xây dựng hình ảnh, thương hiệu bước đầu tại khu vực đồng bằng sông Cửu Long, đây cũng là dịp có thể bù đắp thiệt thòi cho khu vực vẫn được xem là vùng trắng của văn hóa đọc” - đại diện một đơn vị xuất bản có uy tín tại TP.HCM bày tỏ.
Một thực tế rất rõ: các loại sách văn học nước ngoài, sách có giá trên 100.000đ rất kén độc giả. Doanh thu của nhiều đơn vị có được phần nhiều nhờ sách giảm giá. Trái với Hội sách TP.HCM đến hai ngày cuối mới giảm giá sách, ở Hội sách TP. Cần Thơ, các gian hàng được phép giảm đến mức 50% ngay trong ngày đầu tiên. Điều này có ý nghĩa thiết thực cho độc giả đồng bằng nhưng xét trên quan điểm của một số nhà làm sách, như vậy cũng dễ khiến hội sách trở thành “chợ sách giảm giá”. Nếu không kiểm soát được trong chừng mực cho phép, có thể trở nên bát nháo và trở thành tiền đề cho những mùa hội sách lần sau: các đơn vị sẽ chỉ đưa về dòng sách giảm giá, giá rẻ dễ bán.
Sắp tới đây, TP. Đà Nẵng sẽ tổ chức hội sách, những kinh nghiệm quý từ Hội sách TP. Cần Thơ có lẽ ít nhiều bổ ích cho khu vực miền Trung.
TIỂU QUYÊN