Biên bản chiến tranh 1-2-3-4.75: Một tiểu thuyết lịch sử rất đáng đọc
08:36:00 16/05/2014
Suốt hơn 400 trang sách là tấm lòng của tác giả với đất nước, bởi sự trung thực, khách quan; bởi sự tỉnh táo, bình tĩnh đến lạnh lùng, sự công bằng đầy quả cảm trước lịch sử. Lịch sử chỉ có một nhưng có rất nhiều cách đánh giá về lịch sử, có đánh giá đúng, có đánh giá sai, tùy cách nhìn của từng người. Thời gian càng lùi xa, sự kiện lịch sử càng lui vào quá khứ, việc đánh giá nó ngày càng hấp dẫn nhiều người. Những người trong cuộc, những nhân chứng ở mức độ khác nhau, những nhà nghiên cứu, kể cả những người sinh ra sau sự kiện… đều muốn mô tả, tạo dựng, phân tích, đánh giá sự kiện ấy theo hướng có lợi cho mình, phù hợp với góc nhìn của mình. Để có những bằng chứng có lợi cho mình, phù hợp với góc nhìn của mình, ngoài những chứng lý thật, người ta còn bịa ra, còn bẻ cong nhiều sự việc, nhiều câu nói vốn không có thật. Năm tháng trôi qua, những người trong cuộc, những nhân chứng thưa vắng dần còn lại chỉ là những dòng chữ,những tác phẩm nghệ thuật. Bởi thế, nhiều khi sự kiện lịch sử, hình ảnh những nhân vật lịch sử được lưu lại rất xa nguyên gốc, có trường hợp ngược lại nguyên gốc, trở thành những bí ẩn, tồn nghi để ngỏ, không lời giải đáp. Không kể những bí ẩn của thế giới, ngay ở nước ta cũng đầy rẫy những chuyện tương tự. Ngày 30-4-1975 giải phóng miền Nam thống nhất tổ quốc thuộc loại những sự kiện như thế. Chính vì vậy, những người trong cuộc, những nhân chứng có nhiệm vụ bằng sự khách quan, trung thực của mình, với tất cả những phương tiện có thể có, cố gắng ghi lại lịch sử đúng như nó đã xảy ra, đúng bản chất của nó. Khi ta chết đi rồi, chỉ còn lại những quyển sách, những tác phẩm nghệ thuật. Nó sẽ thay ta nói những điều ta biết, ta nghĩ với mai sau. Với ý nghĩ như thế, sau khi đọc cuốn sách Biên bản chiến tranh - 1,2,3,4-1975 của Trần Mai Hạnh, tôi cầm bút viết bài này. Trước hết, đây không phải là bài báo tâng bốc, lăng xê nhau. Tôi với Trần Mai Hạnh học cùng một trường, một khoa chỉ cách nhau lớp trên lớp đưới; khi tốt nghiệp lại công tác cùng cơ quan gần 30 năm nhưng không phải vì thế mà mọi việc Trần Mai Hạnh làm tôi đều cho là hay, mọi sóng gió Trần Mai Hạnh phải chịu tôi đều có mặt. Thậm chí, người “thủ trưởng kính mến” mà Trần Mai Hạnh bầy tỏ “lòng biết ơn sâu sắc” cũng chỉ là riêng với anh mà thôi, không có tôi chia xẻ. Nhưng với quyển sách này, anh đã thuyết phục được tôi, cuốn tôi theo anh suốt hơn 400 trang sách bởi tấm lòng của anh với đất nước, bởi sự trung thực, khách quan; bởi sự tỉnh táo, bình tĩnh đến lạnh lùng, sự công bằng đầy quả cảm trước lịch sử. Bằng những bằng chứng gốc không thể tranh cãi, có nguồn gốc xuất sứ, có thể kiểm chứng được vào ngày hôm nay, kết quả của hàng chục năm sưu tầm, lưu giữ đầy ý thức, Trần Mai Hạnh qua cuốn sách này bác bỏ mội sự xuyên tạc, ngụy trá của một số người về cuộc chiến tranh mà dân tộc ta đã trải qua suốt hai chục năm, tiêu biểu nhất là 4 tháng Tổng tiến công Mùa Xuân mà đỉnh cao là Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, giải phóng Sài Gòn và toàn miền Nam, tiến tới thống nhất đất nước. Từ những tư liệu của phía bên kia, không nhục mạ kẻ thua trận; không lên gân lên cốt; không mê tín giáo điều, bắt đầu từ việc quân giải phóng giải phóng tỉnh Phước Long, anh đã chứng minh sự rệu rã tận gốc của chính quyền Nguyễn Văn Thiệu khi không còn Mỹ. Cuộc thua trận đầu năm 1975 có nguồn gốc từ bên trong, đó là sự ra đi của Mỹ sau hiệp định Pa ri. Trái với một số người đang rêu rao “đây là cuộc nội chiến”, là “người anh thắng người em”, Trần Mai Hạnh vạch ra rằng đây là cuộc chiến thắng của những người yêu nước ở cả hai miền trước cuộc xâm lược của đề quốc Mỹ được sự hỗ trợ tích cực của một chính quyền vì lợi ích của mình mà sẵn sàng bán nước để được dựa vào ngoại bang, duy trì chiến tranh. Chính quyền đó gồm những con người tuy thống nhất với nhau vì lý tưởng chống cộng nhưng lại coi thường nhau, mâu thuẫn sâu sắc với nhau, sẵn sàng diệt nhau vì quyền lợi ích kỷ của mình. Khi lâm nguy thì hèn nhát bảo mạng, từ bỏ lý tưởng, đồng ngũ và cả số phận của chính quyền để thoát thân. Chính quyền đó trông cậy vào người đứng đầu xảo quyệt, toan tính cá nhân, khi cần thì chối bỏ trách nhiệm, sống chết mặc bay. Trong những chương cuối, Trần Mai Hạnh cũng phơi bày quan hệ ích kỷ, giả dối giữa Mỹ và chính quyền Thiệu. Mỹ thì kiệt quệ, mệt mỏi vì không còn ý chí. Thiệu và một lũ cơ hội thì trông ngóng sự cứu giúp, ban ơn của Mỹ mong cứu lấy chiếc ghế của mình. Những việc làm và lời nói của Thiệu, của Nhã là tâm trạng hậm hực, hờn giận của những kẻ bị chủ bỏ rơi mà thôi. Lâu nay, quen nghe những thông tin quân Giải phóng ào ào xốc tới, thế như chẻ che trước một đội quân đổ vỡ, tháo chạy hỗn loạn, nhiều người nghĩ rằng cuộc Tổng tiến công Mùa Xuân 1975 là sự kết thúc 20 năm chiến tranh có phần dễ dàng trên thế thượng phong. Nhưng qua cuốn sách này, người đọc hiểu ra không phải như vậy. Nếu không nghi binh thành công ở Tây Nguyên, nếu không có chủ trương tranh thủ thời cơ “Thần tốc, thần tốc hơn nữa. Táo bạo, táo bạo hơn nữa. Tranh thủ từng giờ từng phút xốc tới…”, nếu không có mạng lưới quân báo tài tình, phán đoán đúng khả năng Mỹ không can thiệp trở lại mà dũng cảm xông lên, nếu không có dòng người di tản “gậy ông đập lưng ông” để 1.200.000 triệu quân được trạng bị tận răng cùng hệ thống tướng tá của chúng hồi phục tinh thần, chấn chỉnh đội ngủ phòng thủ, hết Huế đến Đà Nẵng. Phan Rang, Xuân Lộc. Nếu không có trận thắng Xuân Lộc-Long Khánh, cuộc chiến bảo vệ cầu Rạch Chiếc với sự hi sinh to lớn, nêu không có sự bạc nhược, cơ hội của không ít chính khách tướng lĩnh Việt Nam Cộng Hòa thì chưa chắc chúng ta đã chiếm được Sài Gòn hoặc không thể chiềm được Sài Gòn như ta đã chiếm. Với ý chí “tử thủ” ấy của những người bên kia chiến tuyến, sự chiến thắng hoàn toàn nhưng không hề là chuyện ăn may mà là kết quả tất nhiên của nhiều năm tháng cả dân tộc phải đầu rơi, máu chảy. Nhân đây, tôi nghĩ đến những người nghi ngờ tính tất nhiên của cuộc chiến tranh. Họ ảo tưởng cho rằng có thể tìm một con đường khác ít tốn máu xương hơn để thống nhất đất nước, có người cực đoan hơn nghi ngờ hiệu quả của cuộc chiến. Tôi thì nghĩ rắng may mà từ thời ấy, nước ta thống nhất được đất nước, nếu như không có chiến thắng 1975 như cuốn sách đã mô tả thì nước ta chưa biết đến bào giờ thống nhất, chưa bàn chuyện độc lập tự chủ như ngày nay. Trần Mai Hạnh gọi cuốn tiểu thuyết tư liệu của anh là Biên bản chiến tranh. Với phong cách biên bản cuốn tiểu thuyết không ham những chi tiết rườm rà, không có những đoạn “trữ tình ngoài đề “ mang màu sắc chủ quan, ngay với nhân vật, anh cũng để những hành động của họ tự nói lên, không thêm thắt, suy diễn. Với một số người, tiểu thuyết của anh hơi khô, nặng về tư liệu, lấy văn học là phương tiện mà thôi. Tôi nghĩ khác, chính bằng lối viết đó, Trần Mai Hanh đã chiếm được lòng tin của người đọc, một giá trị hàng đầu của thể loại tiểu thuyết này. Nếu cần nói về nhược điểm thì vì lấy sự chính xác làm mục tiêu hàng đầu, nhiều khi anh hơi nệ tư liệu, ham tư liệu mà quên đi nhiệm vụ quan trong khác của một nhà văn là xây dựng hình tượng nhân vật văn học. Nhiều nhân vật của anh còn mỏng, một số trang nghiêng sang báo chí, thấp thoáng sự minh họa. Nhưng vượt qua những nhược điểm đó, bằng nội dung của nó, là một cuốn sách quí. Điều đáng nói hơn là sự khâm phục của tôi trước một nhiệt huyết sắt đá, một niềm tin vững chắc vào lý tưởng cũng như bản thân mình để Trần Mai Hạnh có đủ nghị lực, nhiệt tình và quyết tâm hoàn thành cuốn sách này. Một cuốn sách như vậy, chỉ riêng sự hiện điện của nó thôi, đã đáng đọc lắm rồi./. Vũ Duy Thông
|
sài gòn, lịch sử, chiến tranh, chính quyền, thống nhất, giải phóng miền nam, chiến dịch hồ chí minh, tiểu thuyết, phước long, cuốn sách, người trong cuộc, tư liệu, biên bản, tổng tiến công, quân giải phóng
Bạn phải đăng nhập mới có thể bình luận
|
- Robot sẽ thay con người viết sách?
Sáng tác sẽ sớm không còn là lĩnh vực riêng của con người. Trong tương lai, robot có thể thực hiện tốt công việc này, nhất là khi khả năng tưởng tượng của chúng là vô hạn.
- Trung Quốc "săn" CEO từ thung lũng Silicon
Các công ty ở Silicon Valley có lẽ sẽ phải có những quyết sách hay ho để giữ được CEO của mình trước cám dỗ từ Trung Quốc.
- Những cuốn truyện gia đình đi cùng năm tháng
"Không gia đình", "Hoàng tử bé", "Tâm hồn cao thượng"... là những cuốn sách về chủ đề gia đình nổi tiếng thế giới.
- 'Lưới điện tử thần' của Jeffery Deaver đến Việt Nam
Lưới điện tử thần là cuốn thứ 9 trong sê-ri tiểu thuyết trinh thám ly kỳ của Jeffery Deaver, khắc họa nhân vật Lincoln Rhyme – nhà hình sự học bị liệt tứ chi, trước đó là sĩ quan Sở Cảnh sát New York.
- Sách hay nên đọc: Trên đường băng
Tony buổi sáng mang đến cho độc giả những bài viết hài ước, tinh tế, sinh động và đầy thiết thực.
- 'Đừng bao giờ xa em', ái tình át vía đạn bom
Tiểu thuyết Đừng bao giờ xa em (NXB Thời đại, 8/2015) của Margaret Pemberton không lụy tình hoặc tràn ngập những cảnh nóng.
- Thiếu Lâm tự và sự thật bí kíp tuyệt học Dịch cân kinh
Trong các tiểu thuyết võ hiệp, Dịch cân kinh và Tẩy tủy kinh là những bí kíp mà cả võ lâm đều sẵn sàng đổ máu, tốn mưu tranh đoạt. Nếu như Dịch cân kinh được mô tả có thể giúp hoán chuyển kinh mạch, phát dương nội công, thì Tẩy…
- Tác giả 'Totem Sói' đoạt giải của Mông Cổ: Xóa tan quan điểm tiểu thuyết là sự 'lừa gạt văn hóa'
Nhà văn Trung Quốc Khương Nhung, tác giả tiểu thuyết ăn khách Totem Sói (Wolf Totem), đã được trao giải Bichgiin Mergen của Hiệp hội các nhà văn Mông Cổ Thế giới, ở thủ đô Ulan Bator.
- Hậu vận nặng nề của một “thiên tài lười”
SKĐS - Nhà văn cổ điển Pháp Guy de Maupassant (1850-1893) được coi là một trong những tác giả lãng mạn nhất trong lịch sử văn học thế giới.
- Sao Việt bị soi mói chuyện tình: Khổ vì truyền thông ưu ái
Tuần qua, câu chuyện tình yêu của hoa hậu Đặng Thu Thảo được đăng tải trên các phương tiện truyền thông và mạng xã hội khiến công chúng ngỡ như đọc tiểu thuyết ngôn tình. Được dư luận quan tâm là điều may mắn của sao, nhưng đến…
|
Hôm nay: |
1 |
Tháng : |
1 |
Năm : |
1 |
|