Từ rất lâu tên tuổi Nguyễn Hiến Lê đã được nhiều người biết đến như một nhà văn, một học giả, một nhà giáo dục và hoạt động văn hóa độc lập. Với 122 tác phẩm biên soạn và dịch thuật để đời thuộc đủ các lĩnh vực: giáo dục, văn học, triết học, lịch sử, du ký... ngày sau, hậu bối còn noi gương được ở ông nhiều điều, gương tự học, tinh thần làm việc nghiêm túc và nhất là nhân cách của một người trí thức.
Sinh thời Nguyễn Hiến Lê lúc nào cũng đau đáu lo việc cho đời. Nhưng đời sống bản thân ông rất khiêm tốn, giản dị, không thích ồn ào. Ông luôn đứng về phía nhân dân lao động cùng khổ. Ông đã mạnh dạn phê phán những hành vi sai trái của những nhà đặc quyền đương thời trong xã hội. Nhưng mặc dù vậy, tâm huyết của ông không được đáp ứng là bao nhiêu, và ông đành bất lực.
Cuốn sách này là tập hợp những bài viết nói trên về con người và tác phẩm của nhà văn Nguyễn Hiến Lê đã được đăng hoặc chưa đăng trên báo. Cuốn sách này muốn gửi đến thông điệp những điều mà Nguyễn Hiến Lê muốn gửi đến "thế hệ ngày mai", đồng thời giúp bạn đọc hiểu và khâm phục về con người ông hơn để soi gương sáng mà rèn luyện mình.
