Hạt Bụi Bên Nhau, tác phẩm mới nhất của Lê Văn Nghĩa, thể hiện một phong cách hoàn toàn khác. Đọc Hạt Bụi Bên Nhau chúng ta sẽ bất ngờ ở đoạn kết. Chỉ đôi dòng nhưng mở ra một niềm thương cảm, khó quên... Với truyện ngắn ngày, nhà văn Lê Văn Nghĩa viết nhẹ nhàng như đang thủ thỉ, tâm tình cùng bạn đọc. Và cứ thế, câu chuyện dẫn người đọc về một bến bờ của sự xao xuyến và cảm động không nguôi.
Nhà văn Lê Văn Nghĩa nổi tiếng là cây bút viết trào phúng xuất sắc hiện nay với nhiều tác phẩm được bạn đọc yêu mến. Tác phẩm Hạt Bụi Bên Nhau là một sự bất ngờ khi anh thể hiện một phong cách hoàn toàn khác với trước đây.
-----
Sau khi ký hiệp định Paris (1973), địch càng ngày càng o ép các tù nhân chính trị trong nhà giam Chí Hòa. Chúng hiểu rằng đây là một lực lượng cán bộ rất quan trọng của chính quyền cách mạng nên tìm cách hạ uy thế lực lượng tù chính trị bằng mọi cách. Cắt giảm thăm nuôi, tiếp tế (một cách để tù chính trị liên hệ bên ngoài nắm tình hình), hạn chế khẩu phần ăn, không cho các phòng giam liên hệ với nhau... Tuy nhiên có một quy luật mà lãnh đạo lực lượng tù nhân chính trị đều biết là nếu ta lui bước khi địch tiến thì địch sẽ tấn công liên tục. Do vậy, chỉ có cách là quyết chiến đấu...
Gấn những ngày giáp tết, dưới sự lãnh đạo của bác Mười Lo, người đã trải qua hai mùa kháng chiến được anh em kính nể bầu làm lãnh đạo, tù nhân chính trị ở các phòng quyết liệt chiến đấu với địch. Tuyệt thực, hô la phản đối, cuộc chiến đấu này kéo dài suốt cả tuần. Bác Mười Lo, với cái tuổi gần 60, đã ở gần hết các nhà tù của Mỹ nên kinh nghiệm chiến đấu với địch đầy người đã đưa ra những đòn quyết liệt sau cùng như tù nhân sẽ rạch bụng, cắt mạch máu cổ tay nếu đòi hỏi không được đáp ứng. Sau cùng, Ban Quản đốc trại giam đã đầu hàng đồng ý để tù nhân chính trị sẽ được thân nhân thăm nuôi trong những ngày tết...
...
Nơi thăm nuôi tù chính trị rất chật chội, chỉ một dãy hành lang nhỏ, bên kia song sắt là gia đình, bên trong là tù nhân chính trị.
Sáng sớm nay, tôi được gọi đi gặp người thăm nuôi. Khỏi nói là tôi mừng biết chừng nào, nhất là những ngày tết, có thêm mấy miếng thịt kho nước dừa thì quá đã...
Khi tôi ra khu thăm nuôi thì đã đầy những tù chính trị ở khu khác được gia đình đến thăm. Tôi vừa gặp mẹ thì bỗng dưng nứớc mắt rơi xuống lúc nào không hay. Mẹ ngày càng gầy đi. Nhưng tôi quyết sẽ không để mẹ lo lắng. Mình là tù chính trị mà, phải tỏ rõ khí thế “anh hào trai tráng” chứ. Vì vậy, tôi vô cùng khó chịu khi nghe một bà cụ nào đó nói với con mình:
- Nè, dầu gió nè. Mỗi lấn nhức đầu, con nhớ xức vô nghe. Cái bao tử con làm sao, có ngủ được không? Mầy ráng giữ sức khỏe nghe “thằng chó”.
Tôi không hiểu nổi tại sao trong nhà tù chính trị lại có một “cậu ấm” như thế mà cũng dám đi làm cách mạng kiểu này trước sau tay này cũng đầu hàng thôi. Không để cho thằng con nói tiếng nào, bà già tiếp:
- Trời lạnh con nhớ quấn cái khăn lông lên cổ. Hồi đó, mỗi lần ở nhà, con ho là mẹ xé ruột, xé gan... Không có tao, không biết mày làm sao... thôi ráng nghe...
Tôi không nén nổi tò mò. Nhìn qua song sắt thân nhân thấy một bà cụ đâu gần 80, chân tay lụm cụm, tóc bạc trắng... Và tôi quay lại nhìn “cậu ấm” của bà cụ này.
Trời đất “cậu ấm”, “thằng chó” của bà cụ đó là bác Mười Lo!
(truyện Vẫn là con)
