Từ những xóm làng heo hút giữa bạt ngàn rừng lau sậy hoang vu, đêm đêm bên cạnh tiếng côn trùng rả rích là tiếng voi gầm, vượn hú, cọp rống, sấu kêu đến những khu đô thị hiện đại khang trang, ấp làng trù phú, đồng ruộng thẳng cánh cò bay, Sài Gòn - Bến Nghé xưa nói riêng và Nam Bộ nói chung đã trải qua 310 năm hình thành và phát triển.
Sống trên quê hương, sống giữa lòng thành phố, người Nam Bộ nói chung và công dân Thành phố Hồ Chí Minh nói riêng, từ em bé mới bắt đầu cắp sách đến trường đến người đã hoàn thành nghĩa vụ, đang an hưởng tuổi già thảy đều cần biết, cần nhớ, cần hiểu về nơi chốn mình đang dừng chân, định cư.
Kỷ niệm 310 năm hình thành và phát triển (1698 - 2008) Sài gòn - Tp.HCM và vùng đất Nam Bộ, Tập bút ký Sơn Nam gồm 3 tác phẩm đã xuất bản và tập hợp lại. Đó là Giới thiệu Sài Gòn xưa, Ấn tượng Sài Gòn 300 năm và cuốn sách này.
Tập sách được xuất bản nhân dịp nhà văn Sơn Nam qua đời được thất tuần như một nén hương nhỏ tưởng nhớ nhà văn lớn - người khởi đi từ vùng rừng U Minh, Rạch Giá đã dành hết cuộc đời mình cho sự nghiệp nghiên cứu và viết về đất và người Nam Bộ, người đã từ chang đước nhỏ trở thành cây đại thụ trong lòng bạn đọc gần xa.
Mục lục:
Lời giới thiệu
Giới thiệu Sài Gòn xưa
Ấn tượng 300 năm
Tiếp cận với đồng bằng sông Cửu Long