Trên Lưng Ngựa

Ông Hai Đô, người nài già cưỡi ngựa 50 năm đoạt trên 300 giải nhất và gần 200 lần "làm nhẹ", thân người teo quắt như que củi khô nói những gì chất chứa trong lòng... Đời một nài ngựa còn sức thì thuộc về chủ. Còn khi sức cùng lực kiệt thì thuộc về vợ con. Khi người nài còn trên lưng ngựa thì quần xanh áo tía lại có cả vòng hoa. Mỗi lần đoạt giải lớn cùng một gói bạc gối đầu giường, nhưng khi xuống ngựa thì chỉ còn là hạt bụi dưới chân ngựa. Thằng nài Mốt nếu còn ở Trường đua thì nó không khác gì tôi đâu, chỉ là một hột cát. May cho đời nó đi với ông Cách mạng bỗng nhiên hóa thành một con người. Khi nghe đài "Giải phóng bí mật đằng mình" lên tiếng rằng có một Nguyễn Văn Mốt nài ngựa ở Trường đua Phú Thọ được phong tặng cái chức "ANH HÙNG". Tôi nghe lạ lắm, bán tính bán nghi, còn đám nài ngựa quen với nó thì ngơ ngác không không làm sao hiểu nổi. Một thằng Mốt mồ côi cả cha lẫn mẹ từ lúc bẩy tuổi, tập làm nài ngựa, lăn lóc bụi đời mà trở thành một anh hùng. Tôi nghĩ ông "Đảng", ông "Cách mạng" nào mà giỏi dữ vậy...

(trích đoạn)