Việt Nam với Lào là hai nước láng giềng anh em cùng nằm trên một bán đảo, lại cùng dựa lưng vào dải Trường Sơn hùng vĩ, và cùng soi mình bên dòng Mê Kông xanh trong, nên từ ngàn xưa đã có mối quan hệ về nhiều mặt.
Từ khi thực dân Pháp, rồi phát xít Nhật và đế quốc Mỹ Lần lượt thay nhau xâm lược Việt Nam và Lào thì nhân dân Việt, Lào lại có cùng chung một kẻ thù, cùng chung một cảnh ngộ mất nước và có cùng chung một lý tưởng đấu tranh giành lại độc lập cho dân tộc, tự do hạnh phúc cho nhân dân.
Nguyễn Ái Quốc - Hồ CHí MInh, người Việt Nam đầu tiên, đồng thời cùng là người Đông Dương đầu tiên đã tìm thấy trong chủ nghĩa Mác - Lênin - vũ khí lý luận, hệ tư tưởng của giai cấp công nhân và các dân tộc bị áp bức, ngọn đuốc soi đường cứu dân, cứu nước đúng đắn. Từ đầu những năm 20 của thế kỷ, do nắm vững bản chất các quy luật vận động của lịch sử trong thời đại mới mở ra từ sau thắng lợi vĩ đại của cuộc Cách Mạng Tháng Mười Nga (1917). Hồ Chí Minh đã khẳng định: Con đường cứu nước đúng đắn của các dân tộc thuộc địa , lạc hậu - như Việt Nam, như Lào là con đường cách mạng vô sản. Chỉ có di theo con đường đó, các dân tộc thuộc địa. lạc hậu mới có khả năng giải quyết đầy đủ và triệt để các mâu thuẫn cơ bản ở trong nước và phù hợp với xu thế phát triển của lịch sử thế giới...