Tên Issacar này là một tên nóng tính nhất trong những người Do Thái mà ta từng thấy ở Israel kể từ khi người Do Thái bị cầm tù ở Babylone đến nay. Y la lớn: “Đồ chó cái Galilée, mi đã chia sẻ mối tình với tên quan tòa của tôn giáo Pháp đình còn chưa đủ sao? Mà lại còn thêm thằng khốn nạn này nữa?”. Nói rồi, y rút một lưỡi dao nhọn mà luôn luôn y đem theo để phòng thân nhưng y có dè đâu đối thủ của y cũng có vũ khí, đó là một đoản kiếm mà bà già đã nhét vào bộ y phục khi giao cho chàng Ngây Thơ. Chàng liền rút kiếm, dẫu tính tình chàng hiền lành bấy lâu nay. Chàng đâm tên Do Thái chết nằm sõng sượt trên sàn nhà, dưới chân cô Cunégonde. Cô la lên: “Đức Mẹ ơi! Chúng ta sẽ ra sao đây? Một người bị giết tại nhà tôi! Nếu công lý can thiệp thì chúng ta nguy mất!”.
Chàng Ngây Thơ đáp:
- Nếu triết gia Pangloss không bị treo cổ thì ông đã giúp cho chúng ta một lời chỉ bảo trong trường hợp cực đoan này, vì ông ta là một nhà đại hiền triết. Nay không có ông, chúng ta hãy thỉnh ý bà già.
Bà già là một người rất khôn ngoan. Bà vừa bắt đầu cho ý kiến thì cánh cửa nhỏ bên hông mở ra. Lúc ấy là một giờ đêm, kể như bắt đầu ngày Chủ nhật, là ngày của ngài pháp quan. Ngài bước vào trong phòng; trông thấy chàng Ngây Thơ tay cầm đoản kiếm; dưới đất một tử thi nằm dài; cô Cunégonde sợ hãi, còn bà già thì đang lý luận, cho ý kiến.
Lúc này chàng Ngây Thơ suy luận: “Nếu ông lớn này mà kêu lên thì chắc chắn ông ta có thể làm cho ta bị xử hỏa thiêu; cô Cunégonde cũng sẽ có thể chịu chung số phận như ta. Ông ta đã từng cho đánh ta tàn nhẫn. Ta lại là kẻ tình địch của ông, không cần do dự gì nữa.". Suy luận vắn tắt và mau lẹ, chàng không để cho ông quan tòa qua khỏi cơn ngạc nhiên; chàng đâm cho ông một nhát kiếm từ bên này qua bên kia bụng, và đẩy tử thi nằm bên cạnh tên Do Thái. Cunégonde liền nói: “Lại thêm một cái chết nứa. Chúng ta phải đi xa nơi này. Giờ chót của chúng ta đã tới. Em không hiểu tại sao anh bẩm sinh là người nhu mì mà nay lại có thể trong hai phút giết một người Do Thái và một ông tòa?”.
Chàng Ngây Thơ trả lời: “Khi người ta si tình và ghen tuông, sau khi bị pháp luật đánh đòn đau đớn, thì người ta không còn biết gì nữa!”.
Bà già cất tiếng bảo cả hai người: “Hiện nay có ba con ngựa giống tốt trong chuồng ngựa, sẵn sàng yên cương. Chàng Ngây Thơ hãy chuẩn bị ngựa ngay lập tức, còn cô có sẵn kim cương, ngọc vàng, châu báu. Chúng ta hãy mau lên ngựa, trốn đến thành Cadix. Trời đang yên bể đang lặng, thật là một cuộc hành trình tươi đẹp, trong đêm trăng sáng. Tuy mông đít tôi còn một bên, song tôi cũng có thể ngồi ngựa được.”.
Chàng Ngây Thơ đưa ba con ngựa ra, chàng cùng bà già và cô Cunégonde cưỡi ngựa đi một mạch ba mươi dặm. Trong khi họ đang cao chạy xa bay thì hội thánh Sainte - Hermandad đến ngôi nhà, người ta mai táng đức ngài trong một nhà thờ đẹp, còn thì người ta ném tên Issacar ra bãi rác. Cả ba người đã tới tỉnh nhỏ Avacéna, ở giữa vùng núi Sierra Morena và vào cư ngụ ở một quán trọ." (Trích).
Mục lục:
Chương I: Chàng Ngây Thơ được nuôi nấng trong một tòa lâu đài tốt đẹp
Chương II: Chàng Ngây Thơ sống chung với Người Bảo Gia Lợi
Chương III: Chàng Ngây Thơ thoát khỏi tay người Bảo Gia Lợi
Chương IV: Chàng Ngây Thơ gặp lại thầy cũ, triết gia Pangloss
Chương V: Bão tố, đắm tàu, động đất, khiến cho Pangloss, Jacques và chàng Ngây Thơ ra sao
Chương VI: Người ta tiến hành vụ thiêu sống hay ho như thế nào để ngăn động đất, và chàng Ngây Thơ đã bị đòn đít ra sao
Chương VII: Chàng Ngây Thơ được bà già chăm sóc và gặp lại những người chàng yêu quý
Chương VIII: Câu chuyện về cô Cunégonde
Chương IX: Chàng Ngây Thơ giết một lúc hai mạng người
Chương X: Chàng Ngây Thơ, Cunégonde và bà già cực khổ như thế nào khi tới Cadix. Ba người xuống tàu vượt biển
Chương XI: Câu chuyện của bà già
Chương XII: Câu chuyện tiếp về những đau khổ của bà già
Chương XIII: Chàng Ngây Thơ buộc lòng phải cách biệt Cunégonde và bà già
Chương XIV: Chàng Ngây Thơ và đồ đệ Cacambo được các giáo sĩ dòng tên đón tiếp ở Paraguay
Chương XV: Chàng Ngây Thơ giết anh ruột của người yêu
Chương XVI: Chuyện xảy ra giữa hai thầy trò khi gặp hai thiếu nữ, hai con khỉ và đám người rợ Oreilions
Chương XVII: Chàng Ngây Thơ và thuộc hạ đến xứ Eldorado kỳ lạ
Chương XVIII: Thầy trò Cacambo thấy gì ở xứ Eldorado
Chương XIX: Hai người đến Surinam, chàng Ngây Thơ làm quen với Martin
Chương XX: Điều gì xảy ra trên biển vơi chàng Ngây Thơ và Martin
Chương XXI: Tàu tới gần bờ biển Pháp, hai người vẫn đàm luận
Chương XXII: Biến cố xảy đến cho hai người ở nước Pháp
Chương XXIII: Chàng Ngây Thơ và Martin tới miền duyên hải anh rồi bỏ đi ngay
Chương XXIV: Gặp lại cô Paquêtt trong tay một tu sĩ
Chương XXV: Đi du thuyền đến thăm lãnh chúa Pococurenté, nhà quý tộc thành Venise
Chương XXVI: Chàng Ngây Thơ và Martin dùng bữa với sáu người ngoại quốc
Chương XXVII: Trong cuộc hành trình tới Constantinople, chàng Ngây Thơ gặp lại Nam Tước và Panglos
Chương XXVIII: Biến cố xảy ra cho chàng Ngây Thơ, Cunégonde, Martin, Pangloss…
Chương XXIX: Chàng Ngây Thơ tái ngộ Cunégonde
Chương XXX: Kết luận