Márquez khởi nghiệp văn chương từ khi còn là một sinh viên luật trường đại học tổng hợp Bogota. Một khoảng thời gian ngắn sau, vì chán ngán với các môn học khô khan mà ông đã quyết định bỏ học để rẽ hẳn sang lĩnh vực văn chương. Là một phóng viên chính của tờ El Espectador, Marquez dồn hết tâm trí cho công việc viết văn mà theo nhận xét của nhà văn Vargas Llosa, “đó cũng là lúc Marquez đam mê những sự việc và nhân vật kỳ lạ, khác thường, coi thực tế như tổng hòa những mẩu chuyện lạ” và “hoàn thiện kỹ năng viết ngắn gọn, súc tích với văn phong giản dị, trong sáng”.

          Qua cuốn hồi ký Sống Để Kể Lại, chúng ta thấy rõ các sáng tác của Márquez xoay quanh trục chủ đề chính: cái cô đơn, được hiểu theo cái nghĩa là mặt trái của sự chia sẻ và tình thương yêu giữa con người. Tác phẩm của Márquez còn có một tầng ý nghĩa sâu hơn. Đó là tiếng gọi đoàn kết, yêu thương giữa con người và con người, là ước mong có một tư duy mới đối lập với loại “người chưa thành người” đó. Márquez đã vận dụng cốt truyện nhiều tầng, thể loại tự sự do nhiều nhân vật kể trong một không gian đa chiều, cùng với những biểu tượng đa nghĩa kích thích trí tưởng tượng của người đọc. Márquez là một trong những nhà văn lớn của văn học Mỹ La-tinh hiện đại và sáng tác của ông tiêu biểu cho tiểu thuyết hiện thực của Châu Mỹ La-tinh từ sau Đại chiến thế giới lần thứ II.

          Đọc Sống Để Kể Lại chúng ta sẽ hiểu thêm về cuộc đời của con người huyền thoại. Đây là những ký ức, trải nghiệm đọng lại của một cuộc đời, một con người cô đơn với nhiều nỗi đau, ước mơ và khát vọng sống. Và đó không chỉ đơn thuần là những ký ức kỷ niệm, mà qua đó người đọc còn có thể cảm nhận và khám phá những ý tưởng, những trăn trở, những điều để lại và ý nghĩa cuộc sống ẩn chứa sau những sự kiện, những suy tư hoài niệm của một cuộc đời bôn ba, thăng trầm. Và chúng ta nhận ra rằng cuộc đời không chỉ là tồn tại – mà là hãy sống – sống sao để sau này có thể kể lại.

          Sách do First News thực hiện, hành tại Nhà sách Trí Việt (11H Nguyễn Thị Minh Khai, Quận 1, TPHCM, ĐT: 8227979) và các nhà sách trên toàn quốc. 

First News

*****

Bài giới thiệu của báo chí:

VĂN HỌC DỊCH: Marquez - “Sống để kể lại”

Nhà văn Gabriel Garcia Marquez

VietNamNet (ngày 26/05/2005): Sống để kể lại (Vivir Para Contaral) là tựa đề cuốn hồi ký được nhà văn Gabriel Garcia Marquez viết trong những ngày tháng phải nằm trên giường bệnh chống lại căn bệnh ung thư máu. Qua đây, người đọc hiểu thêm về số phận, cuộc đời cũng như những tâm tư tình cảm của một nhà văn vĩ đại từ lúc còn là một cậu thiếu niên.

Bìa sách "Sống để kể lại"

          Từ bé, Gabriel đã say mê văn chương và vì thế cậu cảm nhận thế giới xung quanh một cách thật đặc biệt. Cậu quyết tâm trở thành một nhà văn dù bị cha mẹ phản đối. Phần hấp dẫn nhất trong cuốn hồi ký là những ký ức của ông sống lại với từng ngày tháng cơ cực của một tuổi thơ đầy sóng gió trong thị trấn nhỏ có những đồn điền chuối xanh bạt ngàn, những đoàn tàu chậm chạp từ từ nhả khói qua nhà ga buồn tẻ, đìu hiu.

          Tám tuổi, Gabriel đã có những khám phá lạ lẫm về gia đình, bạn bè và tình yêu. Chính nó là nền tảng tạo nên tính cách và sự nghiệp văn chương của ông sau này. Cũng có thể, sống trong một xã hội có quá nhiều biến động và số phận những con người bên cạnh Marquez chất chứa nhiều ưu tư mà chính họ không hiểu hết, đã khiến cậu sinh viên khoa luật Trường đại học tổng hợp Bogota từ bỏ các môn học khô khan để rẽ sang văn chương, một con đường khổ ải, khó đoán được điều gì đang đợi mình ở phía trước.

          Gabriel trở thành phóng viên chính của tờ El Espectador. Một nhà văn đã viết về ông: “Đó cũng là lúc Marquez đam mê những sự việc và nhân vật kỳ lạ, khác thường, coi thực tế như tổng hoà những mẩu chuyện lạ.” Ông dồn hết tâm trí cho việc viết văn, dần dần hoàn thiện kỹ năng viết ngắn gọn, súc tích với văn phong giản dị, trong sáng.

Liệu chúng ta có gì để kể lại sau khi đã sống trọn một đời?

          Qua Sống để kể lại, người đọc thấm thía hơn rằng cô đơn là mặt trái của sự san sẻ yêu thương như vẫn thường thấy trong những tác phẩm của Marquez. Ông đã vận dụng cốt chuyện nhiều tầng, có nhiều nhân vật tự sự trong không gian đa chiều và những biểu tượng đa nghĩa nâng trí tưởng tượng của người đọc lên một tầm cao mới. Chủ tịch Phidel Castro đã từng viết rằng: “Gabo (tên thân mật của Gabriel) đã trăn trở với tôi rằng hình như có một điều gì đó luôn thôi thúc trong ông. Và điều đó đã lan truyền sang tôi để đến hôm nay tôi vẫn còn đang lưu giữ và suy nghĩ nhiều về nó. Đó là thói quen ngấu nghiến các tác phẩm hay, có ý nghĩa trải nghiệm cuộc sống như một cách tinh lọc tâm hồn mình. Không chỉ muốn thuyết phục tôi trở thành một nhà văn, Gabo còn muốn tôi trở thành một người giống ông với tính cách bướng bỉnh, không khuất phục cũng như khả năng hùng biện của một triết gia.”

          "Cuộc sống không chỉ là quãng thời gian ta sống mà còn là những gì ta sẽ để lại trong cuộc đời này. Trên chặng đường đó, ta được ước mơ, được trải nghiệm, được vượt qua thử thách, được thể hiện và sống thật với chính mình cùng nỗi buồn, hạnh phúc, sai lầm và nỗi đau. Để cuối cuộc đời, chúng ta có quyền kể lại những ký ức không quên đó.” Người đọc có thể có cảm nhận rất mới về một Gabriel Garcia Marquez, con người huyền thoại, nhà văn vĩ đại của Colombia và của cả thế giới, tác giả của những tác phẩm bất hủ Trăm năm cô đơn, Tình yêu thời thổ tả qua Sống để kể lại. Và một câu hỏi được đặt ra cho mỗi người: liệu chúng ta có gì để kể lại sau khi đã sống trọn một đời?

LỆ MAI

*****

Lời giới thiệu "Sống Để Kể Lại" trên www3.Chungta.com

"Cuộc sống không chỉ là quãng thời gian ta đã sống, đã tồn tại, mà còn là những gì ta sẽ để lại dấu ấn của mình trong cuộc đời này. Trên chặng đường đó, ta được ước mơ, được trải nghiệm, được vượt qua thử thách, được thể hiện và sống thật với chính mình, cùng những nỗi buồn, hạnh phúc, sai lầm và nỗi đau. Để cuối cuộc đời chúng ta có quyền nhớ lại, hồi tưởng và kể lại những ký ức không quên đó... và chúng ta phải đấu tranh để bảo vệ được những ký ức tuyệt vời đó" - Marquez.

          Chúng ta đã biết đến Gabriel Garcia Marquez - nhà văn vĩ đại người Colombia - với những tác phẩm nổi tiếng như: Ngài Đại tá chờ thư, Tình yêu thời thổ tả, Trăm năm cô đơn (tác phẩm đạt giải Nobel Văn học năm 1982), cùng nhiều tác phẩm khác... Ông không chỉ là một nhà văn nổi tiếng mà còn là một phóng viên chiến trường kỳ cựu với những ký sự nổi tiếng thập niên 70", 80", 90". Các tác phẩm của ông đều mang đậm bản sắc châu Mỹ La-tinh, toát lên sự giản dị của tâm hồn hay sự nhạy cảm của nội tâm. Ông như sống và trăn trở với từng nhân vật, từng số phận trong tác phẩm của mình; chính vì vậy bạn đọc luôn đón nhận tác phẩm của ông với một sự trân trọng.

          Niềm đam mê văn chương của ông dường như không giới hạn. Bất chấp căn bệnh hiểm nghèo ung thư máu trên giường bệnh, Marquez vẫn từng ngày viết hồi ký mang tên tự truyện Vivir Para Contaral - Sống Để Kể Lại được First News và NXB Tổng Hợp TP. HCM thực hiện dịch nguyên bản từ tiếng Tây Ban Nha. Đây là cuốn hồi ký về chính cuộc đời của Marquez.

          Sống Để Kể Lại là một cuốn tự truyện đặc biệt và rất thật của một con người trải nghiệm với những thăng trầm trong cuộc đời mình mà qua đó, chúng ta có thể hiểu được rất nhiều điều về con người, tính cách cũng như sự nghiệp văn chương của ông. Ký ức trong tám năm đầu đời của Marquez là nền tảng tạo nên tính cách của ông sau này. Marquez dành nhiều chương để viết về tuổi thơ dữ dội của mình, về người thân, bè bạn, về thị trấn nhỏ bé thấm đẫm chất châu Mỹ La-tinh với những đồn điền chuối xanh bạt ngàn, những đoàn tàu chậm chạp nóng nực nhả khói qua những nhà ga vắng ngắt, buồn tẻ... Đó là những ký ức, những khám phá đầu tiên về gia đình, cuộc sống, tình yêu, tình bạn thời đi học và những trải nghiệm của một thanh niên mới lớn trong xã hội có nhiều biến động.

          Những hiểu biết và khám phá ấy đã hình thành tính cách của một nhà văn thiên tài. Marquez khởi nghiệp văn chương từ khi còn là một sinh viên luật trường đại học tổng hợp Bogota. Một khoảng thời gian ngắn sau, vì chán ngán với các môn học khô khan mà Marquez đã quyết định bỏ học để rẽ hẳn sang lĩnh vực văn chương. Là một phóng viên chính của tờ El Espectador, Marquez dồn hết tâm trí cho công việc viết văn mà theo nhận xét của nhà văn Vargas Llosa, "đó cũng là lúc Marquez đam mê những sự việc và nhân vật kỳ lạ, khác thường, coi thực tế như tổng hòa những mẩu chuyện lạ" và "hoàn thiện kỹ năng viết ngắn gọn, súc tích với văn phong giản dị, trong sáng". Kể từ thời điểm mang tính quyết định đó, cuộc đời ông đã sang một trang mới, với rất nhiều tác phẩm nổi tiếng được bạn đọc trên toàn thế giới mến mộ.

          Đam mê viết văn, vượt qua mọi khó khăn, thử thách để được sống thực với từng mảnh đời, từng nhân vật là cốt cách của một con người vĩ đại giàu lòng nhân ái, bao dung. Qua cuốn hồi ký, chúng ta thấy rõ các sáng tác của Marquez xoay quanh trục chủ đề chính: cái cô đơn, được hiểu theo cái nghĩa là mặt trái của sự chia sẻ và tình thương yêu giữa con người.

          Tác phẩm của Marquez còn có một tầng ý nghĩa sâu hơn mà nếu chỉ đọc qua vài lần không dễ gì nhìn thấy. Đó là tiếng gọi đoàn kết, yêu thương giữa con người và con người, là ước mong có một tư duy mới đối lập với loại "người chưa thành người" đó. Marquez đã vận dụng cốt truyện nhiều tầng, thể loại tự sự do nhiều nhân vật kể trong một không gian đa chiều, cùng với những biểu tượng đa nghĩa kích thích trí tưởng tượng của người đọc. Marquez là một trong những nhà văn lớn của văn học Mỹ La-tinh hiện đại và sáng tác của ông tiêu biểu cho tiểu thuyết hiện thực của châu Mỹ La-tinh từ sau Đại chiến thế giới lần thứ II.

          Đọc Sống Để Kể Lại chúng ta sẽ hiểu thêm về cuộc đời của con người huyền thoại. Đây là những ký ức, trải nghiệm đọng lại của một cuộc đời, một con người cô đơn với nhiều nỗi đau, ước mơ và khát vọng sống. Và đó không chỉ đơn thuần là những ký ức kỷ niệm, mà qua đó người đọc còn có thể cảm nhận và khám phá những ý tưởng, những trăn trở, những điều để lại và ý nghĩa cuộc sống ẩn chứa sau những sự kiện, những suy tư hoài niệm của một cuộc đời bôn ba, thăng trầm. Và chúng ta nhận ra rằng cuộc đời không chỉ là tồn tại - mà là hãy sống - sống sao để sau này có thể kể lại.

*****